İlişkileri Olumsuz Yönde Etkileyen İnsan Özellikleri

 

İnsan hayatın koşturmacası içinde yer alırken farklı farklı insanlarla bir arada ve iletişim içindedir. Bazı insanların varlığı kişiye güç verip kendini mutlu hissettirirken, bazı insanların varlığı ise kişiyi aşağı çeken, rahatsız eden şekildedir. Bu nedenle hayatımıza dahil edeceğimiz insanların karakter özellikleri, bize hissettirdikleri, bizim üzerimizde yarattığı etkiler önem taşımaktadır. 

Her insanın çocukluğundan, ailesinden, yetiştiği çevre ve kültürden, yaşam deneyimlerinden biriktirdiği ve harmanladığı karakter yapısı ve kişilik özellikleri vardır. Bu özellikler insanların kendilerine özgü, birbirlerinden ayrılan yapılarını ortaya çıkarır. Ancak bazı özellikler kişinin sadece karakteriyle sınırlı kalmayıp, iletişim kurduğu insanları olumsuz yönde etkileyen, duygu durumunu aşağı çeken, manipülatif türden olabilir. Nedir bu özellikler?

Tek Taraflı İletişim

İletişim karşılıklı dinlemeyi ve anlamayı gerektiren bir yapıdır. Karşıdaki insan önce dinlenir, ne anlatmaya çalıştığı anlaşıldıktan sonra ona uygun cevap verilir. Ancak her insanla kurulan iletişim bu şekilde ilerlemeyebilir. Sürekli sözümüzün kesildiğine, konunun paylaştığımız konudan sapıp iletişim kurduğumuz insanla ilgili bir konuya dönmesine, paylaştıklarımızın dinlenilmediğine ve dolayısıyla anlaşılmadığımıza şahit olabiliriz. Bu tarz durumların süreklilik göstermesi iletişimi sekteye uğratıp tek taraflı bir iletişim yaratırken, iletişimden tek bir tarafın doyum sağlamasına sebep olur. Zaman içerisinde bu durum yalnızca iletişimle sınırlı kalmayıp kurulan ilişkiyi de hasarlı, sağlıksız bir ilişkiye dönüştürür. 

Değersizlik

İnsan kabul göreceği, kendini önemli, değerli hissedebileceği, takdir edileceği yerde olmak ister. Ancak bazen karşılaştığımız insanlar bize söylediklerimizin, yaptıklarımızın, isteklerimizin, kendimizin değersiz olduğunu hissettirebilir. Kişi değersiz olmadığını bilse de bu tarz davranışlara maruz kalmak kişinin kendine olan bakış açısını olumsuz yönde etkileyebilir. Uzun süreli olarak maruz kalınan bu manipülatif davranışlar zamanla kişinin gerçekten bir değeri yokmuş gibi hissetmesine özgüveni ve özsaygısıyla ilgili problemler yaşamasına sebep olabilir.

İstek ve Beklentilerin Görmezden Gelinmesi

İlişkiler, ilişki kuran kişilerin karşılıklı istek ve beklentilerine göre kurulur. Aile, arkadaşlık, aşk, iş gibi her türlü ilişki biçiminde iki tarafın da istek ve beklentileri değerlendirilip yürütülür. Bu durum her iki taraf için de aynı değerdedir. Ancak bir tarafın baskılandığı, istek ve beklentilerinin göz ardı edildiği ilişki biçiminde ilişki, istek ve beklentileri karşılanan taraf için ilişki doyumu yüksek, karşılanmayan taraf açısından yetersiz, eksik bir ilişkidir. Ben merkezli bakış açısından biz merkezli bakış açısına geçememek ilişkide kurulması gereken empatiyi sınırlandırarak ilişkiyi sınırlı bir ilişkiye dönüştürür.

Kişiyi Aşağı Çeken

Her insanın hayat akışı içerisinde zorlanıp mücadele ettiği durumlar vardır. Bu mücadele içerisinde bir amaç da duygu durumu stabil tutmaya çalışmak, korumak, var olan enerjimizi yükseltmektir. Ancak bazen karşılaştığımız insanların hayata karşı bakış açıları, hayata ve insanlara dair kafalarında oluşan şablonlar onları sürekli olumsuz düşünceye itebilir ve bu olumsuz düşünceleri sürekli olarak ilişki kurdukları insanlarla paylaşmaları karşı tarafın da enerjisini aşağı çeken, bir zaman sonra kişiyi sıkan, boğan ve orada durmak istemediği bir duruma sebep olabilir. 

Sürekli Eleştiren

Eleştiri doğru yapıldığında kişiyi geliştirir, bilinmeyen özelliklerin görülmesini, yanlışların fark edilmesini sağlar, farklı bir bakış açısı kazandır. Ancak her eleştiri düzeltme amacı taşıyan, yapıcı, fayda sağlayan türden olmayabilir. Bazı eleştiriler kişiyi yargılayan, motivasyonunu düşüren, iyi hissettirmeyen eleştirilerdir. Burada temel fark yargılama ile eleştiri arasında farkı ayırt edebilmektir. Yargılar kişiyi olduğundan daha iyiye taşımayan, olumsuz hissettiren, eleştiri ise kişinin kendini iyi yönde geliştirebileceği ve değiştirebileceği yapılardır.

Hayat koşturmacası içinde herkesin sorumlulukları, yürütmesi gereken işleri ve koruması gereken ruh sağlığı vardır. Bizi aşağı çeken, ruhumuzu yoran, dinlenip anlaşılmadığımızı düşündüğümüz yerde durmak yalnızca bizim üzerimizde bir yük yaratır. İnsan kendini iyi hissedeceği, mutlu olacağı yerde olmak ister. Tüm bu koşturmaca içerisinde insanın ihtiyacı olan huzur, kendini güvende hissedeceği bir alan ve anlaşılabileceği insanlardır.